Sądy działają na podstawie:
Konstytutywne podstawy statusu prawnego dla sądu stanowi art. 10 (trójpodział władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej) i art. 175 (wymiar sprawiedliwości w RP sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne, sądy wojskowe) Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) oraz art. 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych z dnia 27 lipca 2001 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2072) stanowiący, iż sądami powszechnymi są sądy rejonowe, sądy okręgowe oraz sądy apelacyjne.